Είναι μια συχνή χρόνια δερματολογική πάθηση που σχετίζεται με την απόφραξη και φλεγμονή των τριχοσμηγματογόνων θυλάκων.
Μπορεί να συνδυάζει μη φλεγμονώδεις βλάβες όπως οι φαγέσωρες (μαύρα στίγματα) , με φλεγμονώδεις βλάβες όπως οι κύστες και να προσβάλλει εκτός από το πρόσωπο, το θώρακα και τη ράχη.
Περισσότερο από το 80% των εφήβων 11-17 ετών θα εμφανίσει κάποια μορφής ακμής. Αυτό καθιστά τη διαχείριση της ακμής εξαιρετικά σημαντική για την ψυχολογία και την αυτοεκτίμηση των εφήβων.
Η παθογένεια της ακμής είναι πολυπαραγοντική, ενώ θέση- κλειδί κατέχουν τα γονίδια. Οι τέσσερις σπουδαιότεροι παράγοντες που διαδραματίζουν ρόλο για την έναρξη της ακμής είναι:
- Η υπερβολική παραγωγή σμήγματος
- Η υπερπλασία της επιδερμίδας στον τριχοθύλακο
- Η δραστηριότητα του βακτηριδίου Propionοbacterium acnes
- Η φλεγμονή
Η διάγνωση είναι κλινική. Εξετάσεις συνιστώνται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- σε γυναίκες ασθενείς με διαταραχές της εμμήνου ρύσεως και υπετρίχωση (total/ free testo, DHEA-S, LH, FSH).
- σε ακμή ανθεκτική στις συνήθεις θεραπείες (κ/α για αποκλεισμό Gram-αρνητικής θυλακίτιδας).
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 20-25% των ασθενών είναι γυναίκες άνω των 25 ετών με ακμή εντοπισμένη στο πηγούνι και το λαιμό. Παράγοντες που αυξάνουν το ρίσκο για ακμή στην ενήλικο ζωή είναι :
- χρόνιο stress
- κάπνισμα
- πούδρες και λάθος καλλυντικά
- διατροφή (υδατάνθρακες, υπερκατανάλωση γαλακτοκομικών)
Η θεραπεία της ακμής μπορεί να είναι:
- Τοπική: σμηγματορρυθμιστικές κρέμες, τρετινοϊνη, αδαπαλένη, αζελαικό οξύ, ΑΗΑ, βενζοϊκό βενζύλιο, ερυθρομυκίνη, κλινδαμυκίνη, πράσινο τσάι, σαλικυλικό οξύ κ.α.
- Συστηματική: αντιβιοτικά, ισοτρετινοϊνη
- Εναλλακτική: καθαρισμός φαγεσώρων, χημικά peels, Fractional Laser, φωτοδυναμική θεραπεία, δίαιτα ακμής